Cóż – nie ukrywam. Rzeczywisty cel poniższej lekcji stanowi zapoznanie – w sposób możliwie najmniej bolesny – moich ósmoklasistek(ów) z treścią „Pana Tadeusza”.
Adam Mickiewicz jest dla mnie ważnym myślicielem i pisarzem. Tym bardziej razi mnie, że do lektury jego tekstów zmuszane są osoby, dla których nie były one przeznaczone – nastolatki(owie). Większość z nich wyjdzie ze szkoły z przekonaniem, że nie miał i nie ma on im nic do zaoferowania oprócz oceanu bezgranicznej nuuudy.
Ratuję zatem, co się da. Pudruję rzeczywistość.
Cel, który podaję: „Udźwiękowię” „Pana Tadeusza”.
Do jego realizacji potrzebny jest niemy film „Pan Tadeusz” z 1928 roku (dostępny na płytkach bądź CDA tutaj) oraz tekst epopei.
Podczas lekcji podzielone na 3- lub 4-osobowe zespoły dzieciaki mają dwa zadania do wykonania:
po pierwsze oglądają film uważnie
* do 8 minuty, a następnie wynotowują trzy pojawiające się w nim miasta i wyjaśniają, jakie wydarzenia ważne dla Adama Mickiewicza miały w nich miejsce.
* od 10 minuty 30 sekundy do 11’30”, a następnie znowu wynotowują – tym razem dwie postacie historyczne pojawiające się w filmie – Polaka i Francuza – i wyjaśniają, kim były.
Po każdym etapie grupy przedstawiają swoje odpowiedzi na forum klasy.
po drugie
każdy zespół otrzymuje fragment filmu do „udźwiękowienia”. Całość trwa ok. dwóch godzin – na grupę w mojej klasie przypadło zatem ok. 20 min.
Co oznacza „udźwiękowienie”?
W filmie pojawia się sporo napisów – są to zazwyczaj dwuzdaniowe stwierdzenia. Każda trójka bądź czwórka musi wyszukać ok. 15 dodatkowych cytatów z „Pana Tadeusza”, których treść będzie pasowała do kadrów. Cytaty mogą być zmodyfikowane – skrócone, wydłużone, uwspółcześnione, dowcipne bądź pełne grozy. Nie narzucam jednolitego stylu – dzięki temu każda prezentacja jest inna. Jedyny warunek to zgodność z tekstem epopei.
Jeśli chcemy zadanie nieco podkręcić, możemy wyciszyć muzykę, a uczennice(owie) samodzielnie – niczym w słuchowisku – projektują ścieżkę dźwiękową.
Po zamknięciu zadania grupy prezentują swoje fragmenty, tzn. film jest odtwarzany na dużym ekranie, a one podkładają cytaty i ewentualnie dźwięki.
Lekcję zamykam zadaniem dla chętnych ambitnych. Brzmi ono następująco:
Przeczytaj wymienioną w filmie w 7 minucie 30 sekundzie balladę „To lubię”. Wyszukaj i wynotuj w zeszycie podobieństwa między nią, „Dziadami cz. 2” oraz „Świtezianką”.
